Nëse në ndonjë recetë na nevojiten bajame ose lajthi të pastruara nga zhapa dhe të pjekura, mundemi ti bëjmë vetë, mos ti marrim të gatshme, veprojmë në mënyrën e mëposhtme.
Vendosim bajamet ose lajthit në një tenxhere të vogël me ujë që vlon, duke u kujdesur që ti mbuloj, i lëmë 1-2 minuta, derdhim ujin e vluar dhe shtojmë ujë të ftohtë. I vendosim në një letër kuzhine dhe ju pastrojmë zhapën duke i shtypur një nga një me dy gishtat e para të dorës.
Pjekja
Shtrojmë bajamet ose lajthitë në një tepsi që nuk ngjit, dhe i pjekim në furrën e sobës në 100 gradë 10-15 minuta varet se sa të pjekura i duam.
Nëse i duam ti pjekim më shpejt dhe më shumë, i vendosim në tigan që nuk ngjit pa vaj në temperaturë të ulët, i trazojmë me lugë druri sa të marrin ngjyrën qe ne dëshirojmë.
Në një tas vendosim ujin, qumështin, kripen dhe majanë. Përziejmë dhe shtojmë miellin pak nga pak të bëhet brumë as i ngurtë as te ngjis në duar. E mbulojmë brumin me një pecet dhe e lëmë të vijë.
Kur të ketë ardhur brumi marrim brumë dhe e bëjmë top sa një arrë e hapim ne formë varke vendosim mbushjen dhe e mbyllim anash.
Vendosim ne tepsi te lyer me gjalpë penerlitë, dhe i pjekim ne 180 gradë për 20 minuta në furrë te para ngrohur.
Kur i heqim nga furra i kalojmë me një furçë me gjalpë nga lart.
Mbushje me mish të grirë
Në një tigan hedhim vajin dhe shtojmë qepën e grirë me hudhrën të kaurdisen 2 minuta.
Hedhim mishin e grirë dhe kaurdisim deri sa të zbardhet mishi, ndërkohë shtojmë kanellën, karafilin, dafinat dhe glikanison ulim temperaturën dhe shtojmë domatet konkase, kripë dhe piper. Lemë të ziejë mishi për 25-30 minuta të kenë avulluar plotësisht lëngjet dhe të ketë mbetur pak ithatë mishi.
Mbushja me djath dhe proshutë
Mbushim penerlitë me djathin e grirë i mbyllim në forëm varke dhe hedhim përsipër proshutën dhe specin që kemi prerë në rrathë.
Tip
Uji dhe qumështi nuk ka rendësi të jetë i vakët, kur janë në temperaturë dhome.
Ne vend te qumështit dhe ujit mund te përdorim 2 gota qumësht të freskët.
Ky brumë përdoret dhe për pica.
Mund ti fusim ne frigorifer të ngrijnë dhe ti nxjerrim disa orë më përpara se ti pjekim penerrlit.
Ziejmë patate i shtypim me një pirun, të bëhen pure. Hedhim të gjithë përbërësit e mbetur, vezët, djathin kaçkavall (graviera), majdanoz, nenexhik, kripë, piper dhe i përziejmë.
Së fundi shtojmë miellin aq sa të bëhet një brumë pak i ngurtë që nuk ngjit në duar.
Formojmë qoftet në topa të vegjël dhe i kaurdisim në temperaturë të mesme.
I kthejmë në të dy krahët dhe kujdesemi mos të na digjen.
Pasi janë pjekur i vendosim ato në një pjatë me letër kuzhine në mënyrë që të kulloj vaji i tepërt.
Tip
Nëse nuk kemi vendosur sasinë e duhur të miellit, qoftet me patate do hapen kur ti kaurdisim. Provojmë një dhe nëse hapet shtojmë pak miell akoma të jen pak të ngurta.
Shuma e saktë e miellit është sekreti i suksesit të tyre.
1 qese karkalec deti 700- 800 gr të ngrira ose të freskëta
1 qepë e madhe e grirë hollë
2 thelpinj hudhër të grira hollë
1 piper djegës i prerë hollë (sipas dëshirës ose 1 brez piper pluhur paprika)
1/4 filxhan vajë ulliri
2 kuti domate konkase ose 5 domate të pjekura mirë të grira hollë
1 l,s domate pelte
1 l,k sheqer
1/4 filxhan verë e bardhë ose uzo
Majdanoz i grirë
Kripë, piper
Përgatitja
Pastrojmë karkalecat u heqim fillin e zi që kanë përsipër me një kruajse dhëmbësh, heqim kokat e karkalecave dhe i mbajmë, heqim dhe lëvozhgat.
Në një tenxhere ziejmë kokat e karkalecave me 3/4 e gotës ujë për 2-3 minuta, që të marrim lëngun e tyre të kulluar.
Vendosim në një tigan të thellë vajin të nxehet dhe shtojmë hudhrën me karkalecat të skuqen shtojmë dhe verën ose uzon.
Kur të ketë avulluar alkooli nxjerrim karkalecat dhe i lëmë mënjanë.
Shtojmë qepët e prerë hollë dhe kaurdisim 1-2 minuta, shtojmë domatet, pelten e domates, kripë, piper, sheqerin, piperin djegës ose paprikën (nëse dëshirojmë), majdanozin dhe lëngun që morëm nga kokat e karkalecave të kulluar.
Mbyllim tenxheren dhe ziejmë rreth 15 minuta 3' - 4' minuta më përpara se ti heqim nga zjarri hedhim karkalecat.
Ndër kohë ziejmë makaronat. Nëse dëshirojmë makaronat të thithin salcën e karkalecave i ziejmë gjysmën e kohës së tyre të zakonshme, dhe i shtojmë makaronat në tenxheren me salcën, shtojmë dhe 2 gota ujë nga uji i makaronave, i trazojmë dhe i ziejmë në temperaturë të avashme gjysmën e kohës që nevojitet për zierjen, nëse është e nevojshme shtojmë pak ujë nga i makaronave akoma.
Nëse duam ti ziejmë veçante makaronat, i ziejmë si gjithmonë i kullojmë i djegim me gjalpë ose vajë.
Shërbejmë makaronat duke ju hedhur salcën me karkalecat përsipër dhe pak majdanoz, djathë të grirë parmezana.
Vendosim letër vajore në një tepsi rreth 20-22 cm.
Në një tenxhere vendosim gjalpin,sheqerin dhe ujin dhe e ngrohim në temperaturë të mesme deri sa të shkrij gjalpi dhe të marri një valë.
Tërheqim tenxheren nga zjarri dhe shtojmë kuverturën, trazojmë deri sa të shkrij kuvertura, hedhim vaniljen shtojmë dhe vezët të rrahura më parë, duke i trazuar shpejtë të mos priten nga nxehtësia.
Shtojmë miellin që kemi përzier më parë me sodën dhe kripën dhe trazojmë deri sa të bashkohen mirë.
Masa duhet të jetë e mpiksur dhe jo e ujshme.
Vendosim masën në tepsinë e përgatitur me letrën vajore dhe pjekim për 30 minuta saktësisht dhe jo më shumë.
Kujdes, nëse ju duket e pa pjekur kështu duhet të jetë e lëngshme.
E vendosim në frigoriferë ëmbëlsirën mbasi të jetë ftohur plotësisht.
Për glason
Shkrijmë gjalpin në një tenxhere të vogël dhe shtojmë një nga një përbërësit duke goditur me rrahësen e vezëve shpejtë.
E lëmë pakë të ftohet dhe të mpikset,e hedhim mbi ëmbëlsirën dhe e fusim prapë në frigorifer.
Përpara se ta shërbejmë e ngrohim pakë në mikrovalë.
Duhet të jetë e pjekur nga jashtë dhe e ujshme dhe e butë nga brenda.
Një pulë e pjekur që i kemi hequr kockat dhe lëkurën
600 ml qumësht i nxehtë
2 lugë supe gjalpë
2 lugë supe vaj ulliri
2 1/2 lugë supe miell
6 vezë (të ndara të verdhat nga të bardhat)
200 gr parmeziano i grirë
100 gr motzarela e grirë
1 presh i grirë hollë
2 qep të njoma të grira hollë
2 fleta bukë toste të prera në kubik
Arrë myshku,kripë piper.
Përgatitja
Në një tigan hedhim 2 lugë supe vaj ulliri dhe kaurdisim në temperaturë të mesme qepët dhe preshin deri sa të zbuten.
I nxjerrim nga tigani dhe i vendosim në letër kuzhine të ftohen.
Në një tenxhere hedhim gjalpin dhe shtojmë miellin, kaurdisim për 1 minutë të marri pak ngjyrë mielli.
Shtojmë duke trazuar, qumështin qe kemi nxehur dhe trazojmë vazhdimisht deri sa të mpikset beshameli..Hedhim kripën.piperin, arrë myshkun dhe të verdhat e vezëve një nga një duke trazuar.
Shtojmë dhe përbërësit e tjerë veç të bardhave të vezëve dhe trazojmë.
Godasim të bardhat e vezëve të bëhen marengë dhe i shtojmë në masën e përgatitur pak nga pak për ti dhënë vëllim sufles.
Hedhim masën në një pyrex tepsi të lyer me gjalpë, pjekim në furrë të para ngrohur në 180°C për 40 minuta.
Pastrojmë dhe lajmë sallatën jeshile dhe e presim hollë.
Ziejmë patatet dhe vezët, pastrojmë vezët dhe i presim në fleta mbajmë një të verdhe veze.
Presim 2 nga patatet në copa të vogla dhe të tjerat i presim në fleta të rrumbullakëta. Shtypim me një pirun të verdhën e vezës që mbajtëm.
Përziejmë sallatën jeshile, patatet, qeptë e njoma,dhe kopër, spërkatim me vajë dhe uthull pasi kemi lënë sallatën për 10 minuta të kullojë mirë.
Shtojmë gjysmën e majonezë dhe vendosim në një pjatë të thellë, hedhim përsipër majonezën e mbetur, shtojmë fletët e vezëve dhe fletët e patateve dhe ullinjtë hedhim përsipër sallatës dhe majdanozin e grirë dhe të verdhën e shtypur.
